Program „Apteczka Pomocy Emocjonalnej”
Program „Apteczka Pomocy Emocjonalnej”
W roku szkolnym 2023/2024 na terenie naszej szkoły realizujemy z uczniami klasy VII program „Apteczka Pomocy Emocjonalnej”.
Zajęcia prowadzi Pani Edyta Król – pedagog szkolny
Cel programu
Celem programu jest rozwijanie u dzieci podstawowych umiejętności społecznych i emocjonalnych oraz przygotowanie do samodzielnego radzenia sobie w sytuacjach trudnych. W szczególności chodzi o wzmocnienie ich odporności na stres oraz kształtowanie optymistycznego nastawienia do życia.
W programie wykorzystana została również koncepcja Uważności (Mindfulness) oraz opracowana w oparciu o nią przez Jona Kabat-Zinna niezwykle efektywna metoda redukcji stresu (Mindfullness-Based Stress Reduction).
W oparciu o powyższe koncepcje, program oferuje działania mające na celu rozwijanie i wzmacnianie u dzieci następujących kompetencji:
- rozpoznawania i zmiany przekonań ograniczających skuteczność działań (trening optymistycznego myślenia);
- rozpoznawania i nazywania uczuć;
- uważnego słuchania;
- współpracy i budowania dobrych relacji z innymi ze szczególnym uwzględnieniem takich elementów jak szczerość, życzliwość, wdzięczność;
- kreatywności;
- wytrwałości;
- troski o zdrowie;
- odważnego budowania pozytywnej wizji przyszłości, marzeń.
Program składa się z 10 części tematycznych
Część 1. APTECZKA SKARBÓW – jak leczyć rany serca?
Zapoznanie dzieci z programem, wspólne ustalenie zasad pracy grupowej w oparciu o wartości, które chcemy wzmacniać w grupie, poznanie sposobu uważnego oddychania oraz słuchania, przygotowanie własnej Apteczki skarbów. Apteczka skarbów to pudełko, które dzieci samodzielnie wykonują, ozdabiają i do którego stopniowo wkładają rozmaite rzeczy, jakie mogą być pomocne, by złagodzić stres, ból, przykrości czy zranienia emocjonalne oraz wzmocnić i utrwalić to, co w nas i w naszym życiu jest szczególnie cenne.
Część 2. OPTYMIZM – myśl pozytywnie, wtedy jest łatwiej!
Poznanie optymistycznego stylu wyjaśniania zdarzeń, czyli związku pomiędzy naszym samopoczuciem i zachowaniem a tym, jak interpretujemy to, co nas spotyka. Optymizm jest szczególnie ważny w kształtowaniu samooceny dzieci, która przekłada się na:
- samoakceptację,
- adekwatne poczucie własnej wartości,
- realną ocenę zachowań własnych oraz innych osób,
- poczucie sprawstwa.
Według badań Seligmana optymizm ma wpływ na takie aspekty funkcjonowania człowieka, jak: stan zdrowia, radzenie sobie ze stresem, relacje z innymi, inteligencję emocjonalną i kreatywne myślenie.
Część 3. PRZYJAŹŃ – okazuj akceptację i przyjaźń!
Jednym z najistotniejszych czynników mających wpływ na samoocenę i poczucie własnej wartości jest jakość naszych relacji z innymi. W tej części tworzymy warunki pozwalające dzieciom na doświadczanie pozytywnych uczuć, jakie mogą towarzyszyć współpracy i przynależności do grupy. Okazując przyjaźń i akceptację, wzmacniamy i siebie i innych. W trakcie ćwiczeń sprawdzamy, jak przekonania i styl wyjaśniania zdarzeń mogą wpływać na budowanie dobrych relacji z innymi.
Część 4. KREATYWNOŚĆ – ucz się całe życie, odkrywaj i wzmacniaj swoje talenty!
Ciekawość i kreatywność są warunkami uczenia się, dlatego te cechy będą rozwijane w kolejnej części programu. Znalezienie przyjemności w poznawaniu świata i uczeniu się, pozwala rozwijać pasje i talenty, to z kolei sprzyja budowaniu poczucia własnej wartości. Samoocena nie powinna zależeć tylko od ocen szkolnych czy wyników w nauce. Realizując ten program, budujemy samoocenę uczniów w oparciu o inne źródła informacji o nich samych. Pytamy dzieci o to, co je ciekawi i zadziwia. Pokazujemy, jak ważne jest poznanie siebie i refleksja nad tym, co każdemu z nich pomaga, a co przeszkadza w nauce, jakie są ich mocne strony, pasje i zainteresowania.
Część 5. WYTRWAŁOŚĆ – nie poddawaj się, sukces w życiu to bieg na długi dystans!
Najistotniejszymi kompetencjami, potrzebnymi do odnoszenia sukcesów w szkole i w życiu, są odwaga i wytrwałość w dążeniu do celu. Cechy te można rozwijać, wspierając dziecko w podejmowaniu wyzwań i realizowaniu trudnych zadań do końca. Poziom trudności powinien być tak dobrany, żeby dziecko było w stanie wykonać zadanie i jednocześnie, żeby musiało podjąć pewien wysiłek.
Część 6. ZDROWIE FIZYCZNE – dbaj o zdrowie i ćwicz codziennie – to poprawia samopoczucie!
Zdrowie psychiczne, fizyczne i emocjonalne są ze sobą powiązane i budują nasz dobrostan. Żeby zachować dobrą kondycję i dobrze czuć się wśród innych, trzeba dbać o zdrowie. Oznacza to budowanie pozytywnego nastawienia do aktywności fizycznej, ruchu na świeżym powietrzu i zdrowego odżywiania.
Część 7. SZCZEROŚĆ – nie komplikuj niepotrzebnie swojego życia!
Szczerość może być w życiu człowieka instrumentem pozwalającym wyrazić swoje uczucia i pragnienia. Szczerość i prawda to terminy bliskoznaczne, spojone ze sobą i wynikające jeden z drugiego. Jednak często bywa tak, że szczerość nie zasadza się na prawdzie, tylko na tym, co my subiektywnie za tę prawdę uważamy. To, co pomaga kształtować dobre relacje z innymi to uważność mówienia i odpowiedzialność za wypowiadane słowa.
Część 8. ŻYCZLIWOŚĆ – próbuj zrozumieć i wspierać innych!
Według naukowców z Uniwersytetu Cornella pomaganie innym zwiększa energię, podnosi samoocenę i daje poczucie panowania nad własnym życiem. Gdy komuś pomagamy, stajemy się bardziej świadomi swoich mocnych stron i talentów. Dzięki temu zaczynamy lepiej o sobie myśleć. Życzliwość rodzi życzliwość, a ludzie przekazują ją dalej.
Część 9. WDZIĘCZNOŚĆ – okazuj wdzięczność za wszystko, co cię spotyka!
Badania potwierdzają wysoką korelację pomiędzy okazywaniem wdzięczności a poczuciem szczęścia i poziomem jakości życia. Psychologowie odkryli, że wyrażanie wdzięczności i uznania dla innych jest jednym z najlepszych sposobów na zwiększenie własnego poczucia szczęścia. Skupianie się na tym, co idzie dobrze, poprawia stan ciała, ducha i umysłu. Wdzięczność pomaga nam również w odzyskiwaniu równowagi psychicznej po trudnych przeżyciach oraz przeżywaniu stresu w obliczu problemów.
Część 10. MARZENIA – ustanawiaj cele dla siebie i podążaj za marzeniami!
Marzenia pozwalają przekraczać istniejące lub wyimaginowane ograniczenia. W wyobraźni możemy zdobywać najtrudniejsze szczyty, osiągać najbardziej pożądane cele. W ten sposób rozwijamy poczucie optymizmu, wiarę w siebie i pozytywne podejście do tego, co nas w życiu spotyka. Wyposażenie dzieci w umiejętność radzenia sobie z problemami i aktywnego poszukiwania sposobów przezwyciężania trudności poprzez zmianę negatywnych przekonań da im wiarę w swoje możliwości, warunkując satysfakcjonujące i szczęśliwe życie.
